7 października 1944 r. nad Zalewem Szczecińskim został zestrzelony samolot B-17G "Latająca Forteca". Bombowiec o numerze płatowca 44-8046 z 457 Grupy Bombowej 750 Eskadry Bombowej 8 Armii Powietrznej Stanów Zjednoczonych wystartował z lotniska o kryptonimie Station 130 w Anglii. Zadaniem Misji 133 było zniszczenie fabryki benzyny syntetycznej w Policach koło Szczecina. Wyżej wymieniony bombowiec był samolotem prowadzącym formację składającą się ze 149 samolotów, wyposażony w specjalny radar, umożliwiający dokładne naprowadzenie na cel. Około godziny 13 maszyna dowodzona przez płk James'a R. Luper'a została trafiona przez niemiecką artylerię przeciwlotniczą w niedalekiej odległości od celu. Wszystkie części rozerwanego samolotu wpadły do Zalewu Szczecińskiego. Załoga liczyła 11 osób, z czego 5 lotników przeżyło i trafiło do niemieckiej niewoli. 3 żołnierzy zidentyfikowano i pochowano, a 3 prawdopodobnie spoczywa dalej we wraku samolotu.

Wrak samolotu

W sierpniu 2022 r. podczas projektu: ,,Wraki Zalewu Szczecińskiego 2022” został zlokalizowany wrak samolotu. Miejsce prac zostało wytypowane przez pracowników Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu po analizie wszystkich dostępnych dokumentów oraz informacji, dotyczących katastrofy samolotu B-17G o numerze płatowca 44-8046. W trakcie prowadzonych prac badawczych na Zalewie Szczecińskiem jednostka Echo 2 znalazła wrak samolotu w pobliżu miejsca, gdzie Urząd Morski w Szczecinie podczas inwestycji ,,Modernizacja toru wodnego Świnoujście – Szczecin do głębokości 12,5 m” wydobył elementy amerykańskiego bombowca B-17.

Z dużą dozą prawdopodobieństwa możemy założyć, że odnaleźliśmy dalsze pozostałości właśnie tego samolotu.

W pracach badawczych udział wzięli pracownicy firmy Escort: Adam Kudynowski, Kamil Cybulski, Marcin Matysiak, Paulina Sopek, Paweł Mikołajewski, Tomasz Jankowski oraz dr hab. n. med. Andrzej Ossowski z Katedry Medycyny Sądowej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie i Maciej Papke. Pracami kierował Aleksander Ostasz, dyrektor Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu, rzeczoznawca Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.

Prace badawcze prowadzone były z pokładu statku pomiarowego ECHO 2 firmy Escort. Jednostka o długości 13 i szerokości 4 metrów posiada tylko 1,2 metra zanurzenia i służy m.in. do prowadzenia: pomiarów hydrograficznych na wodach morskich i śródlądowych, poszukiwań wraków na morzu oraz badań hydrotechnicznych budowli, nabrzeży, rurociągów, sprawdzania czystości dna, inspekcji konstrukcji hydrotechnicznych i kadłubów statków za pomocą środków telewizji podwodnej. Posiada wyposażenie pokładowe takie jak hydraulicznie opuszczana do linii wody rampa rufowa z drabinką (przydatna przy wchodzeniu i wychodzeniu z wody oraz do zanurzania sprzętu) oraz żurawik pokładowy o udźwigu 200 kg. Podczas prowadzonych prac używany był specjalistyczny sprzęt, m.in. sonar holowany, sonar skanujący, system pozycyjny GPS RTK, pojazd podwodny ROV Falcon oraz kamera hydroakustyczna ARIS.

Analiza Danych

Wytypowany obszar dna zalewu został przebadany sonarem holowanym. Do lokalizacji wraku został użyty sonar wysokiej rozdzielczości PULSAR, pracujący w trybie sonaru holowanego na częstotliwości 675 kHz. Przetwornik sonaru został zamontowany na dziobie jednostki Echo 2. Kolejnym etapem prac po zlokalizowaniu wraku było określenie wielkości pola szczątków. Następnie przystąpiono do rozpoznania namierzonych w trakcie prac obiektów wraku za pomocą aparatury hydroakustycznej w postaci sonaru dookólnego/skanującego, zamontowanego na pojeździe podwodnym typu ROV. Badania prowadzone były z jednostki Echo 2 przystosowanej do prowadzenia pomiarów hydroakustycznych. Podwodne prace inwentaryzacyjno-dokumentacyjne były realizowane przez pojazd podwodny typu ROV, wyposażony w kamerę, dzięki czemu wykonano dokumentację filmową i fotograficzną wykrytych obiektów. Jednak ze względu na bardzo słabą przejrzystość wody w Zalewie Szczecińskim na jednostce Echo 2 zamontowano kamerę hydroakustyczną Aris, która zbiera dane za pomocą fal akustycznych. Po zakończeniu tego etapu badań przystąpiliśmy do analizowania pozyskanych danych. Na dzień dzisiejszy największym wykrytym obiektem jest skrzydło samolotu z widocznymi dwoma silnikami. Silnik wewnętrzny posiada łopatę śmigła i jest obrócony o 180 stopni. Widoczne jest to na załączonych obrazach wykonanych przez Wojciecha Stecko. Najprawdopodobniej zniszczenia poszycia skrzydła i przesunięcie silnika są efektem upadku z dużej wysokości. Zebrane dane opracowywał i badał zespół w składzie: Paweł Mikołajewski, Kamil Cybulski, Wojciech Stecko, Aleksander Ostasz, Arek Siewierski ,,Woodhaven”.

W hołdzie amerykańskim lotnikom

7 października 2022 r., na Zalewie Szczecińskim, w miejscu, gdzie polegli członkowie załogi zestrzelonego 7 października 1944 r. amerykańskiego samolotu, odbędzie się uroczystość upamiętnienia bohaterskich amerykańskich lotników, którzy zginęli 78 lat temu podczas walki z hitlerowskimi Niemcami.

W rejsie na miejsce katastrofy uczestniczyć będzie zespół odkrywców, historyków oraz przedstawiciele władz samorządowych, instytucji i spółek branży morskiej.

Partnerzy projektu ,,Wraki Zalewu Szczecińskiego 2022”

Zachodniopomorskie Stowarzyszenie Dziedzictwo Morza,

Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu,

Starostwo Powiatowe w Kołobrzegu,

Firma Escort,

Zakład Robót Hydrotechnicznych i Podwodnych UW Service,

Katedra Medycyny Sądowej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego,

Muzeum Obozów Jenieckich,

Portal Polska Morska,

Klaster Morski Pomorza Zachodniego.

Firma Scubatech TecLine

Dyrektor Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu Aleksander Ostasz składa szczególne podziękowania za pomoc: Wojciechowi Stecko, Arkowi Siewierskiemu ,,Woodhaven”, Piotrowi Wit, Andrzejowi Ditrich oraz innym.

APEL

Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu zaprasza do współpracy wszystkie instytucje, organizacje i osoby, które chcą pomóc. Szukamy również kontaktu do krewnych załogi samolotu Boeing B-17G numer 44-8046 z 457 Grupy Bombowej, 750 Dywizjon Bombowego lub weteranów 8 Armii Lotniczej (albo ich krewnych), którzy brali udział 7 października 1944 r. w nalocie na fabrykę benzyny syntetycznej w Policach. Prosimy o kontakt na e-mail: muzeum@muzeum.kolobrzeg.pl, alekost@wp.pl tel 601 402 400