Zwracamy się z prośbą do osób, które straciły swoich bliskich podczas walk o Kołobrzeg w 1945 roku o zgłaszanie się do Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie w celu przekazania swojego materiał genetycznego. Materiał ten posłuży w przyszłości to identyfikacji żołnierzy Wojska Polskiego, których szczątki do dnia dzisiejszego są odnajdywane w różnych miejscach Kołobrzegu.
Kontakt email: pbgotpum@sci.pum.edu.pl, www.pbgot.pl

Pod koniec grudnia 2017 roku na terenie miasta Kołobrzeg zostały ekshumowane szczątki dwóch żołnierzy.

Wcześniej fakt znajdywania ludzkich kości na terenie przydomowego ogródka przy ulicy Wolności zgłosił do Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu Pan Jan Przybyś. Według jego relacji w miejscu tym mieli być pochowani żołnierze niemieccy polegli w 1945 roku. Prace ekshumacyjne przeprowadził Zakład Genetyki Sądowej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie pod kierownictwem dr hab. n. med. Andrzeja Ossowskiego. W pracach oprócz specjalistów z PUM brali udział pracownicy Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu, członkowie Grupy Eksploracyjno-Poszukiwawczej Parsęta działającej przy Towarzystwie Przyjaciół Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu oraz osoby ze szczecińskiego stowarzyszenia Pomorze 1945. Odnalezione przy ludzkich szczątkach przedmioty wskazują, że zostali tu pochowani polscy żołnierze polegli podczas walk o Kołobrzeg w 1945 roku. Przypuszczalnie żołnierze z posesji przy ul. Wolności należeli do 18 pułku piechoty 6 Dywizji Piechoty i polegli najprawdopodobniej 9 marca 1945 roku. Specjaliści z PUM prowadzą aktualnie badania zmierzające do identyfikacji żołnierzy.

Bój o Kołobrzeg

Trwająca dwa tygodnie bitwa o Kołobrzeg była jednym z największych starć miejskich w czasie działań na froncie wschodnim II wojny światowej. Od 4 do 18 marca 1945 r. przez miasto przewinęło się łącznie kilkadziesiąt tysięcy żołnierzy polskich, radzieckich i niemieckich. Nieskuteczna próba zdobycia miasta z marszu przez Armię Czerwoną sprawiła, że zadanie zdobycia twierdzy spoczęło ostatecznie na 1. Armii Wojska Polskiego dowodzonej przez gen. Stanisława Popławskiego. Trzon oddziałów szturmujących Festung Kolberg stanowiły trzy dywizje piechoty: 3., 4. oraz 6. Wsparcia udzieliła artyleria, pojazdy pancerne oraz lotnictwo. Polacy uczestniczyli w krwawych, ulicznych walkach od 6 marca 1945 r. do ostatnich godzin bitwy. Ponad 1200 na zawsze spoczęło pod gruzami zniszczonej w ponad 80% Festung Kolberg. Zapłacili w ten sposób daninę krwi za początek polskiej historii miasta. Jego symbolicznym przypieczętowaniem stały się zorganizowane 18 marca na kołobrzeskiej plaży uroczyste zaślubiny 1. i 2. Armii Wojska Polskiego z Bałtykiem. Początkowo polegli żołnierze spoczywali w polowych, naprędce przygotowanych mogiłach. W okresie tuż po zakończeniu walk wielu znajdowano wprost w miejscu śmierci. Pierwsze, ograniczone prace ekshumacyjne zrealizowane zostały jeszcze w 1945 r. Związane to było ze stworzeniem pierwotnego cmentarza wojennego przy latarni morskiej. Właściwe poszukiwanie szczątków nastąpiło w 1948 r. W tym okresie zdołano ustalić personalia zaledwie 200 zabitych Polaków. Pozostali spoczęli w bezimiennych grobach na terenie nowej, wojennej nekropolii, znajdującej się na południowym skraju miasta. Trzyletnie opóźnienie prac ekshumacyjnych istotnie wpłynęło na identyfikację ciał. Wiele tymczasowych grobów uległo zniszczeniu, inne utraciły tabliczki informujące o poległych. Znamienne, że prace nie obejmowały ciał Niemców, zarówno żołnierzy jak i ludności cywilnej. Fakt ten sprawia, że na najbardziej dramatyczne ślady boju sprzed ponad 70 lat można natrafić w Kołobrzegu podczas prowadzenia dowolnych prac budowlanych.

Zapraszamy do obejrzenia filmu o tym wydarzeniu:

Przedmioty znalezione przy szczątkach ludzkich (narożnik ul. Wolności i ul. Radomskiej) miejsce walk 6 DP (najpierw 18pp potem 14pp):

• Scyzoryk
• Guziki wojskowe wz.43 (z orłem wz. 43) i guziki bieliźniane
• Klamra niemiecka wojskowa WH do pasa z zapięciem (bez emblematu po denazyfikacji)
• Klamerka do paska bez bolca (do spodni lub do pasa nośnego )
• Gwóźdź żelazny
• Cztery fragmenty naszyjnika (mosiądz lub tombak)
• Pierścionek z wygrawerowanym inicjałem AB (alpaka, nowe srebro?)
• Medal pamiątkowy awers podobizna Cesarza Franciszka Józefa I, rewers napis w języku Polskim i Niemieckim „ Na pamiątkę manewrów cesarskiej konnicy koło Lwowa i Komarna” z września 1903 r.