- To największy rodzaj pocisku artyleryjskiego, jakie ostrzeliwały polskich żołnierzy zdobywających Kołobrzeg w marcu 1945 r. – powiedział podczas zorganizowanej we wtorek, 4 czerwca konferencji prasowej dyrektor Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu, Aleksander Ostasz. W Pałacu Braunschweigów zaprezentowano najnowszy eksponat związany z toczonymi w mieście 74 lata temu walkami – oryginalną łuskę z repliką pocisku przeznaczoną dla baterii głównych kalibru 283 mm, zainstalowanych na niemieckim ciężkim krążowniku (pancerniku kieszonkowym) „Lützow”.

Unikatowy, mierzący ponad 2,5 m wysokości eksponat trafił do Kołobrzegu za sprawą współpracującej z MOP Grupy Eksploracyjno-Poszukiwawczej „Parsęta” działającej przy Towarzystwie Przyjaciół Muzeum Oręża Polskiego. Jak poinformował jej prezes, Jan Orliński, zabytek został uratowany przez jednego z pasjonatów ze złomowiska w Świnoujściu. Członkom grupy udało się potwierdzić również jego pochodzenie – kilka lat temu wydobyto go z Kanału Piastowskiego, w miejscu przeprawy promowej Karsibór. To właśnie w tym miejscu, 16 kwietnia 1945 r. brytyjskie bomby lotnicze poważnie uszkodziły „Lützowa”. Jeszcze w tym tygodniu pocisk trafi na wystawę główną Oddziału Dzieje Oręża Polskiego przy ul. Emilii Gierczak 5. To jeden z największych prezentowanych tam eksponatów.

Ciężki krążownik „Lützow”, do stycznia 1940 r. noszący nazwę „Deutschland” zwodowany został w maju 1931 r. Służbę rozpoczął 2 lata później by zadebiutować w boju podczas wojny domowej w Hiszpanii. W kolejnych latach brał udział m.in. w niemieckiej inwazji na Norwegię; od 1944 r. służył jako okręt szkoleniowy Kriegsmarine na Bałtyku. W lutym 1945 r. skierowano go do działań liniowych. Najpierw wspierał ogniem artylerii niemiecką załogę Fromborka, a od 9 marca – Kołobrzegu, Niechorza i Dziwnowa. Uzbrojenie główne krążownika stanowiło 6 dział kalibru 283 mm oraz 8 armat 150 mm.

Prezentując pocisk z „Lützowa” Muzeum Oręża Polskiego uruchomiło nowy projekt badawczy związany z działaniami Kriegsmarine w czasie walk o Kołobrzeg. Warto podkreślić, że wrak niemieckiego okrętu jest ostatnią dużą jednostką marynarki wojennej III Rzeszy, która spoczywa nie odnaleziona na dnie Bałtyku. W latach czterdziestych okręt został zatopiony w nieustalonym miejscu przez radzieckie lotnictwo oraz marynarkę wojenną, dla których służył jako cel.

Apel
Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu szuka pamiątek związanych z burzliwą historią Kołobrzegu oraz Pomorza Zachodniego. Interesują nas wszelkiego rodzaju militaria, części samolotów lub pojazdów które mogą wzbogacić naszą kolekcję.

Apelujemy o przekazywanie nam informacji oraz wszelkiego rodzaju militariów w celu zachowania ich dla przyszłych pokoleń.